Σύντομη ιστορία του ποδηλάτου

Το ξεχωριστό με την ιστορία του ποδηλάτου είναι ότι δεν αποτελεί εφεύρεση του ενός, αλλά συλλογική καθώς αυτό που σήμερα όλοι αναγνωρίζουμε ως ποδήλατο είναι η κατάληξη πολλών διαφορετικών σταδίων εξέλιξης.
 
το πρώτο ποδήλατοΤο πρώτο στάδιο αυτής της πορείας χρονολογείται γύρω στο 1750 στη Νυρεμβέργη, όπου αυτός ο πρώτος «πρόγονος» του ποδηλάτου ήταν τόσο απλός ώστε δεν είχε ούτε πετάλια, ούτε τιμόνι ενώ ήταν εξολοκλήρου κατασκευασμένος από ξύλο.

Το 1817 στη Γερμανία, ο βαρώνος
KarlvonDrais, θέλοντας ένα μεταφορικό μέσο για τη βόλτα του στους κήπους του, κατασκεύασε από ξύλο και αυτός την ντρεζίνα (draisienne) που πήρε το όνομα της από το επώνυμο του.

Η διαφορά με το προηγούμενο ήταν πως είχε τιμόνι, αλλά η κίνηση εξακολουθούσε να γίνεται ουσιαστικά περπατώντας και τσουλώντας αυτό το όχημα, γι’ αυτό και πήρε το όνομα «μηχανή περπατήματος». Φιλοδοξία του βαρώνου ήταν να αντικαταστήσει το άλογο σαν μεταφορικό μέσο, γι’ αυτό και το έλεγαν και
hobby-horse ή dadny-horse.

Την επόμενη χρονιά στη Μεγάλη Βρετανία, ο
DennisJohnson αντικατέστησε πολλά ξύλινα κομμάτια της ντρεζίνας με μεταλλικά.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1839 στη Σκωτία, ο
KirkpatrickMacmillan ήταν ο πρώτος που έβαλε πετάλια και τα συνέδεσε με την πίσω ρόδα, αλλά χωρίς αλυσίδα. Φανταστείτε κάτι σαν τα παιδικά αυτοκινητάκια που κινούνται με τα πόδια, όχι περπατώντας όμως.

πετάλια και ρόδες ποδηλάτουΤο 1960 στη Γαλλία, ο PierreMichaux τοποθέτησε τα πετάλια στην μπροστινή ρόδα, δημιουργώντας το Velocipede, που σημαίνει «γρήγορα πόδια». Επίσης αύξησε το μέγεθος της εν λόγω ρόδας και έβαλε λάστιχα από σκληρό καουτσούκ. Μέχρι τότε οι ρόδες ήταν κυρίως ξύλινες και χωρίς καθόλου λάστιχα.

Η πρώτη εμφάνιση του διπλού ποδήλατου έγινε το 1886 και είχε 4 ρόδες: δύο μεγάλες και δύο μικρές. Οι αναβάτες ουσιαστικά κάθονταν ανάμεσα στις δύο μεγάλες ρόδες και είχαν τις μικρές για να μην πέφτουν.

Συνεχίζοντας την ιστορία του ποδηλατου, φτάνουμε στο 1870, όπου οι
JamesStarley και WilliamHillman στη Βρετανία, κατασκεύασαν την Ariel, με πολύ μεγαλύτερη την μπροστινή ρόδα με τα πετάλια.

Η φιλοσοφία τους ήταν πως, όσο μεγαλύτερη η ρόδα (η οποία πολλές φορές κατασκευαζόταν με βάση το μήκος του ποδιού του αναβάτη!), τόσο μεγαλύτερη απόσταση θα διένυε σε κάθε περιστροφή των πεταλιών. Εκείνη την εποχή το αποκαλούσαν και
penny-farthing, επειδή οι ρόδες τους είχαν περίπου την αναλογία των εν λόγω κερμάτων στο μέγεθος!

ταχύτητες ποδηλάτουΜε αυτή την απλή μετατροπή, το ποδήλατο μπορούσε να φτάσει ταχύτητες έως και 24 χιλιομέτρων την ώρα. Λόγω όμως του ύψους του και επειδή οι δρόμοι ήταν σε πολύ κακή κατάσταση και γεμάτοι χαλίκια, υπήρχαν πάρα πολύ συχνές πτώσεις και τραυματισμοί.
 
Η τελική μορφή του ποδηλάτου...

το ποδήλατοΤο 1885 έγινε η κυριότερη μετατροπή και από τότε το ποδήλατο πήρε την κλασική του εμφάνιση με τις δύο ίδιες ρόδες, την αλυσίδα που δίνει κίνηση στην πίσω ρόδα και τις μεταλλικές ακτίνες.

Σε αυτό βοήθησε πολύ και η εξέλιξη της μεταλλουργίας. Υπεύθυνος για όλα αυτά καθώς και για τη σαμπρέλα και τις ταχύτητες ήταν ο ανιψιός του
James, ο JohnKempStarley.

Επίσης άλλαξε τον σκελετό με κούφιο μεταλλικό μειώνοντας το βάρος του ποδηλάτου. Το μοντέλο αυτό το ονόμασε
rover.

Αξίζει να αναφέρουμε επίσης πως το 1885, το ποδήλατο έκανε την πρώτη του εμφάνιση στην Ελλάδα! Τρία χρόνια μετά, το 1888, ο γιατρός
Dr. JohnBoydDunlop, θέλοντας να κάνει τις βόλτες του γιού του με το ποδηλατάκι του πιο άνετες, άλλαξε τα υπάρχοντα λάστιχα από καουτσούκ με λάστιχα πεπιεσμένου αέρα! Περιττό να αναφέρουμε πως ο εν λόγω γιατρός ήταν ο ιδρυτής της γνωστής εταιρείας ελαστικών.

Από εκεί και μετά πέρασαν 59 χρόνια και το 1947 αντικαταστάθηκε ο μεταλλικός σκελετός με αλουμίνιο, ίδιο με αυτό που χρησιμοποιούσαν στα αεροπλάνα. Το 1965 βγήκε στην αγορά ένα μίνι ποδήλατο, και φτάνοντας στο 1970 βλέπουμε την εμφάνιση του πολύ δημοφιλούς στις μέρες μας
mountainbike!
 
Σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της ποδηλασίας
 
Η ιστορία της αγωνιστικής ποδηλασίας ξεκινάει σχεδόν με την εμφάνιση του ποδηλάτου στη βασική του μορφή. Το 1868 η εταιρεία  Michaux σύστησε τον πρώτο αγώνα σε μία προσπάθεια προώθησης των ποδηλάτων που κατασκεύαζε. Μετά από αυτό το γεγονός οι αγώνες ποδηλασίας καθιερώθηκαν και αναπτύσσονταν παράλληλα με την εξέλιξη του ποδηλάτου.
 Τις δεκαετίες 1880 και 1890 η ποδηλασία τόσο σε ποδηλατοδρόμια της εποχής όσο και στο δρόμο αναδείχτηκε σε ένα από τα δημοφιλέστερα σπορ. Ο γύρος Milan-Turin ξεκίνησε το  1876, το Βελγικό Liege-Bastogne-Liege το 1892, και το Paris-Roubaix το 1896. Έτσι με τον καιρό η ποδηλασία αποκτούσε όλο και περισσότερους οπαδούς  που χρησιμοποιούσαν το ποδήλατο για άθληση ή μετακίνηση.
 Αυτό που ξεκίνησε η Micahux το 1868, συνεχίστηκε το  1903 με το γνωστό σε όλους μας Tour de France και την πρώτη του έκδοση όπου έγινε πραγματικότητα ο γύρος της Γαλλίας σε έξι στάδια που καλύπτανε 1500 μίλια.  
Πριν ακόμη από την αλλαγή του αιώνα και το Tour de France η ποδηλασία είχε ήδη γίνει σεβαστή ως άθλημα με την εισαγωγή της στους Ολυμπιακούς αγώνες το 1896.
Η ποδηλασία δρόμου είχε ήδη καθιερωθεί και οι αθλητές σημείωναν όλο και πιο βελτιωμένους χρόνους. Από την άλλη στα ποδηλατοδρόμια υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον για τα αγωνίσματα αντοχής ειδικά για τον αγώνα έξι ημερών όπου οι συμμετέχοντες αγωνίζονταν για έξι συνεχόμενες μέρες, 18 ώρες την ημέρα. Όταν αποφασίστηκε ότι αυτή η μορφή αγώνα ήταν ιδιαίτερα σκληρή τα αγωνίσματα πίστας πήραν άλλη μορφή με τις ώρες να μειώνονται σε 12 και τους αθλητές να αγωνίζονται σε ομάδες των δύο.
Το 1902 στη Γαλλία έκανε την εμφάνιση του το Cyclocross, σαν μία μορφή αγώνα με τροποποιημένα ποδήλατα δρόμου. Οι διεθνείς αγώνες Cyclocross ξεκίνησαν  το  1920 και το πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα πραγματοποιήθηκε το 1950.
Η ποδηλασία άρχισε να “φεύγει” από τα ασφαλτοστρωμένα μονοπάτια, τους δρόμους  και τις πίστες  στις δεκαετίες 1960-1970, στην Καλιφόρνια και το Κολοράντο.  Η τάση για ποδηλασία σε πιο ανώμαλο έδαφος στην αρχή καλυπτόταν με τροποποιήσεις αλλά με τον καιρό η ανάγκη για καλύτερες επιδόσεις οδήγησε στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και εξοπλισμού για την ξεχωριστή πλέον κατηγορία του mountainbike που άνθισε από το 1980-1990 μέχρι σήμερα.
 
Κάποιες ιστορικές μάρκες:
 
MERCIER(Γαλλία)
Mercier Ladies Road Bike 1976) (Mercier Ladies Road Bike 1976)
 

 
 
 
 
 
 
RALEIGH (Αγγλία)
  (Raleigh του 1970)
 
 
 
 
 
 
 
 
MOTOBECANE (Γαλλία)
 
    (Motobecane του 1977)
 
 
 
 
 
 
 
 
BISMARCK (Γερμανία)
    (Bismarck του 1937)
 
 
 
 
 
 

 

 
HUMBER (Αγγλία)
 
  (Humber του 1980)
 
 
 
 
 
 
 
 
GORICKE (Γερμανία)
 
  (Goricke του 1940)


 
 
 

 

 
 
 
PHILLIPS (Αγγλία)
 
(Phillips του 1959)
 
 
 
 
 
PEUGEOT (Γαλλία)
 
  (Peugeot  του 1970)
 
 
 
 
 
COLCANGO (Ιταλία)
 
    (Colcango του 1970)
 
 

 

 
 
 
 
GEMINIANI (Γαλλία)
 
(Geminiani Του 1960)
 
 
 
 
 
 

 

 
 
PUCH (Αυστρία)
  (Puch του 1960)

 

 

 
SCHWINN (Αμερική)
 
    (Schwinn του 1968)
 
 

 

 
 
BSA (Αγγλία)
 
  (BSA του 1920)
 
 
 
 
 
 
.......
 
Ιστορική αναδρομή Ελληνικής Ποδηλασίας
 
1890: Αρχίζει να καλλιεργείται στην Ελλάδα το άθλημα της ποδηλασίας.
 
1895: Κατασκευάζεται το ποδηλατοδρόμιο στο Φάληρο (σημερινό στάδιο Καραϊσκάκη), από τον μηχανικό Βελλίνη.
 
1896: Ολυμπιακοί αγώνες Αθήνας: Ο Αριστείδης Κωνσταντινίδης κατακτά το χρυσό μετάλλιο στον αγώνα αντοχής, 87 χλμ.
Ο Γιώργος Κωλέττης παίρνει το ασημένιο μετάλλιο στα 100χλμ πίστας.
Ο Σταμάτης Νικολόπουλος κερδίζει δύο ασημένια μετάλλια, το πρώτο στα 2χλμ Ατομικής Χρονομέτρησης και το δεύτερο στην Ταχύτητα.
Ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος παίρνει χάλκινο μετάλλιο στον αγώνα 12 ωρών Πίστας.
 
1937: Ιδρύεται η Ποδηλατική Ομοσπονδία Ελλάδας (Π.Ο.Ε.) η οποία διαλύεται στον β' παγκόσμιο πόλεμο, επανιδρύεται το 1947 και συνενώνεται με τον Σ.Ε.Γ.Α.Σ. το 1954.
Κατασκευάζεται το ποδηλατοδρόμιο στη Ρόδο από τους Ιταλούς.
 
1973: Ιδρύεται η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.).
 
1984: Συμμετοχή εθνικής ομάδας στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λος Άντζελες (Κανέλλος Κανελλόπουλος και Ηλίας Κελεσίδης).
 
1991: Γίνονται τα εγκαίνια του Ολυμπιακού ποδηλατοδρομίου στο Ο.Α.Κ.Α..
 
1996: Ολυμπιακοί αγώνες Ατλάντα: Ο Δημήτρης Γεωργαλής κατατάσσεται 7ος στο Χιλιόμετρο στην Πίστα.
Η Εθνική Ομάδα (Λάμπρος Βασιλόπουλος, Γιώργος Χειμωνέτος, Δημήτρης Γεωργαλής,) έρχεται 4η στο Ολυμπιακό σπριντ στο παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας, Μεγάλη Βρετανία.
Η Εθνική Ομάδα (Λάμπρος Βασιλόπουλος, Γιώργος Χειμωνέτος, Δημήτρης Γεωργαλής,) κατατάσσεται 2η στο Ολυμπιακό σπριντ (Πρωτάθλημα Ευρώπης Πίστας, Ρωσία).
Ο Παναγιώτης Λέκας έρχεται 4ος στους Πόντους στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας εφήβων, στη Σλοβενία.
 
1997: Η Εθνική Ομάδα (Λάμπρος Βασιλόπουλος, Γιώργος Χειμωνέτος, Δημήτρης Γεωργαλής,) κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο Ολυμπιακό σπριντ του παγκοσμίου κυπέλλου πίστας, στην Κολομβία. Η ίδια ομάδα τριπλασιάζει την επιτυχία, ανεβαίνοντας στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου στο Ομαδικό Σπριντ του παγκοσμίου κυπέλλου πίστας, στις ΗΠΑ και στην Αθήνα.
Επίσης κατατάσσεται 3η στο Ομαδικό σπριντ στο Πρωτάθλημα Ευρώπης πίστας, στη Ρωσία.
Τέλος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας που διεξήχθη στην Αυστραλία περιορίζεται στην 4η θέση.
 
1998: Η Ελευθερία Ελληνικάκη μένει οριακά έξω από τα μετάλλια παίρνοντας την 4η θέση στους Πόντους του παγκόσμιου πρωταθλήματος εφήβων - νεανίδων, στην Κούβα.
 
2000: Ολυμπιακοί αγώνες Σιδνεϊ: Η Εθνική ομάδα (Λάμπρος Βασιλόπουλος, Κλεάνθης Μπάργκας, Δημήτρης Γεωργαλής) κατακτά την 4η θέση στο ομαδικό Σπριντ.
Επίσης ο Δημήτρης Γεωργαλής έρχεται 6ος στα 1000μ. Ατομικής Χρονομέτρησης στην ίδια διοργάνωση, καθώς και ο Λάμπρος Βασιλόπουλος 7ος στο Κέιριν.
 
2002: Ο Βασίλης Αναστόπουλοςκαι η Ελευθερία Ελληνικάκη είναι οι πρώτοι έλληνες επαγγελματίες ποδηλάτες.
 
2003: Ο Βασίλης Αναστόπουλος κερδίζει το γύρο Ελλάδας.
 
2005: Στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας ο Γιάννης Ταμουρίδης παίρνει το ασημένιο μετάλλιο στους Πόντους, στο Λος Άντζελες.
Επίσης ο έφηβος Χρήστος Βολικάκης παίρνει το χρυσό μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας εφήβων, στη Βιέννη.
 
2006: Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα πίστας ο Γιάννης Ταμουρίδης κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο Σκρατς των Ανδρών.
 
 

 

Scroll to top